Onze missie vraagt structurele aanwezigheid én flexibiliteit. We bieden duurzaam aanvullend onderwijs, maar ook bij acute behoeften springen we in. Afgelopen april openden taalklassen voor Oekraïense kinderen in Laren en in Haarlem. Wij openden aanpalend onmiddellijk on Tour locaties voor de Oekraïense vluchtelingen in deze gemeentes. Inmiddels zijn de meeste Oekraïense kinderen doorgestroomd naar onze reguliere programma’s.
‘Normaal begint je leven op je achttiende, maar deze jongeren zitten vast. Niemand doet hier iets aan. Ze hebben niks te doen, geen recht op onderwijs, niet eens op Nederlandse les, dus we zijn maar gewoon gestart.’
Ook naast de vluchtelingenactualiteit kan de nood plotseling hoog zijn. Dit jaar nam het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) contact op met IMC on Tour-coördinator Marie-José. Ze vertelden over de noodopvang in Amsterdam Zuidoost. Ruim 900 vluchtelingen uit onder andere Afghanistan, Jemen en Syrië wonen al maanden in een hostel. Voor de kinderen van schoolgaande leeftijd wordt onderwijs geregeld, maar jongeren van achttien jaar en ouder vallen tussen wal en schip. ‘Normaal begint je leven op je achttiende, maar deze jongeren zitten vast. Niemand doet hier iets aan. Ze hebben niks te doen, geen recht op onderwijs, niet eens op Nederlandse les, dus we zijn maar gewoon gestart,’ vertelt Marie-José. ‘Elke woensdag organiseren we iets voor de achttien- en negentienjarigen. Voetballen, naar het Klimbos, een rondvaart. De jongeren willen eruit, ze willen iets doen.’
Eerder dit jaar publiceerde de Kinderombudsman het rapport ‘Alleen volwassen worden,’ dat bevestigt hoe jonge asielzoekers in de kou komen te staan zodra ze achttien worden. Ook verscheen een artikel in de NRC: ‘Asielzoeker vanaf achttien jaar aan lot overgelaten.’ Hieruit: ‘Begeleiding en jeugdzorg vervallen bij het achttiende levensjaar, terwijl de asielzoekers dat nog wel nodig hebben. Hun inkomen is vaak te laag om van rond te komen en ze zijn meestal niet in staat om zelf inkomen, werk of studie te regelen.’ Het onderzoek onderstreept het belang van een toekomstperspectief.
Een hulpverlener in het onderzoek: ‘Begeleiders denken aan regels, maar dat is niet het belangrijkste. Die jongeren hebben hoop, perspectief en dromen nodig, anders loopt het zelfvertrouwen weg.’
Dankzij ons grote netwerk konden we snel inspringen in Zuidoost: we plaatsten oproepen en vroegen wie activiteiten of workshops kon aanbieden. Hierbij richtten we ons op expressievakken waarbij taal geen barrière vormt. ‘De jongeren komen af op actie en lol, het samen doen en elkaar kunnen ontmoeten. Ze willen dolgraag leren.’ Naast de wisselende gastdocenten zijn er altijd een paar vaste collega’s aanwezig. Vertrouwde gezichten zijn belangrijk. ‘Op dit moment is de woensdagmiddag het hoogtepunt van mijn week,’ zegt initiator en weekendschoolkracht Anouk Tijnagel lachend. ‘Het is zo’n fantastische groep jonge mensen. Ik zie zoveel veerkracht, potentie en creativiteit.’ Voor de meeste van deze jongeren is het vervolgproces onduidelijk: sommigen zijn nog in procedure, anderen hebben status gekregen en wachten op een woning. Als weekendschool kunnen wij ze ons netwerk bieden, contacten leggen en ze begeleiden in hun toekomstperspectief, als ze dat hier hebben. Anouk’s oproep aan de samenleving is helder: ‘Investeer in deze jeugd! Dit zijn open en jonge mensen die klaar zijn om van alles aan te pakken. Een groot percentage van deze groep zal in Nederland blijven, en de komende jaren gaan we ze keihard nodig hebben.’
De pop-up locatie in Zuidoost, en ook de tijdelijke extra IMC on Tour klassen voor Oekraïense kinderen, worden financieel gedragen door bestaande partners. Ons betrokken netwerk maakte dat we konden reageren in noodsituaties, en dat we daarbij ruimhartig konden zijn. Tegelijk moeten onze kernactiviteiten ook gefinancierd en bemenst blijven worden. Onze behoefte aan steun blijft groot.
Foto’s: Arno Stevens
