Zijn foto springt er tussen al het materiaal dat ik binnenkrijg direct uit. Zijn illustratie zet de woorden ‘fietsen tussen de wolken’ kracht bij mede door de rode, gele en oranje kleuren. Rachid fietst niet zo maar, hij fietst tussen de wolken. En met zijn trotse blik en bescheiden glimlach lijkt hij te zeggen: ‘Tja, dat heb ik eigenlijk best goed verzonnen!’ Alsof zijn vondst hem zelf heeft verrast. Soms vangt een beeld alles wat je wilt zeggen over in dit geval de taallessen van de IMC on Tour Summer School 2020. De gastdocenten van de School der Poëzie toverden de lessen over de Nederlandse taal om tot momenten waarbij deze nieuwkomerskinderen zich mochten verliezen in het verhaal dat ze wilden vertellen. Nadenken over de juiste schrijfwijze was soms even minder belangrijk.
“De kinderen van de Summer School Breda hebben mij elke les weten te raken met hun kleurrijke fantasie en verhalen, het was daarom niet moeilijk ze aan het schrijven te zetten. Ik ben heel trots op alle gedichten en korte verhalen die hieruit zijn gekomen.” Rachel Rumai Diaz verwoordt hoe gastdocenten keer op keer geïnspireerd raken door de betrokkenheid van de kinderen. Ook de docenten van de School der Poëzie vormen daarop geen uitzondering. Het is één van de succeselementen van de onderwijsfilosofie van stichting IMC Weekendschool.
Janet uit Amsterdam schreef een gedicht over ‘Mist’
‘Mist’
En het werpt zijn vruchten af stelt Dasja Koot, “Iedere dag een stukje beter uit je woorden komen door gedichten van andere kinderen te lezen. Merken dat jij je beter uit kunt drukken. Het was fantastisch de kinderen die deelnamen te zien genieten van het leren van nieuwe woorden, met mysterieuze woorden, zoals ‘mist’, hun fantasie te kunnen prikkelen en hun woordenschat te vergroten.” Jacques Brooijmans vult haar aan, “Ik was soms erg verbaasd over wat ze allemaal al wél kenden en wisten. Hoe snel ze een woord als zwaartekracht of stoeptegel oppikten of ervan konden genieten. En hoe weinig woorden ik nodig had om een begrip als ’tijdsbepaling’ te verhelderen en hoeveel creativiteit dit losmaakte.
Elkaar helpen
Het klimaat is een ander terugkerend element in de reacties van gastdocenten van de School der Poëzie. “Het zou niet gelukt zijn zonder teamwork. Er was zoveel geduld en begrip voor elkaar, waardoor de een de ander waar nodig aanvulde. Een open en veilige sfeer waar de kids openstonden om iets nieuws te leren. Ik draag hun verhalen over raketten, zeemeerminnen en robots met me mee!”, zegt Rachel. Het gemak waarmee zo’n les verloopt valt Jacques Brooijmans op. “Het was erg prettig om op een ongedwongen en plezierige manier zinnige uurtjes rond taal te bieden. Aan de hand van invalshoeken en onderwerpen, met korte theateroefeningen, tekenen, woorden en regels. De mede-begeleiders pikten dat ook altijd soepel op en zorgden ervoor dat iedereen goed mee kon doen. Ook de niveauverschillen tussen de deelnemers vielen altijd wel op te vangen en op te lossen. Soms hielpen ze elkaar, dat was mooi om te zien.”
In Utrecht maakten de kinderen tekeningen over dieren
Wereldbal
Hoe eenvoudig een spel de verbeelding van kinderen in gang kan zetten vertelt Eva Vleeskruyer (poëziedocent in Amersfoort): “ We starten met het gooien van de wereldbal. De leerlingen vertellen wat ze met de wereld willen doen als ze die in hun handen hebben. Daarna gaan de leerlingen verder met hun gedicht. “ En natuurlijk zijn er obstakels te overwinnen. Jacques Brooijmans zegt daarover, ‘Het kon soms even duren voor iets ogenschijnlijk simpels doordrong. Dat kon te maken hebben met iets onverwachts, een nieuwe invalshoek. Grote problemen leverde dat nooit op.”
Trots
Wat hebben de kinderen aan het eind geleerd? Een docent schrijft: “Ik moet denken aan Karim, een wat stillere gevoelige jongen 
die ieder gedicht over zijn vader schreef, die hij zo miste omdat deze in Algerije verbleef. Ik was er iedere keer door ontroerd. Met trots schreef hij dat zijn vader een wolf was, omdat hij zo snel was. In een ander gedicht vertelt hij dat hij zelf zo hard kan rennen als een tijger. Een andere jongen gebruikte stijlelementen die hij had geleerd in de lessen toen hij een afscheidskaartje schreef voor een van de juffen. Toen zag ik hoe de lessen bij hem hadden beklijfd, en hoe hij het nu kon gebruiken om iets persoonlijks te schrijven.” Het toont dat ze meer dan alleen hun taal ontwikkelen stelt Dasja Koot onomwonden.“Spelenderwijs leren ze zich meer en meer in een andere leef- en ervaringswereld te bewegen, simpel, door het kennismaken met woorden die ook in de spelactiviteiten terugkomen. Het luisteren naar en het maken van een gedicht, wordt een soort toveren met woorden waardoor de kinderen zich een voorstelling kunnen maken van dingen die ze niet eerder hebben gezien of meegemaakt. Het maakt de kinderen trots op zichzelf.” Zo kom je vanzelf tot ‘Fietsen tussen de wolken.’
Bekijk hier een fotoreportage met onder anderen het gedicht over ‘de Mus’ en enkele bijzondere ‘Gezichten Gedichten’ van IMC on Tour uit Deventer.
Alle personen in dit artikel waren gastdocenten van de School der Poëzie voor de taallessen tijdens de IMC on Tour Summer School 2020. De taallessen zijn mogelijk gemaakt door de donatie van de The Belron Ronnie Lubner Charitable Foundation, Fonds 21 en een bijdrage van de School der Poëzie
