Wat zijn de werkzaamheden en drijfveren van ‘s Neerlands bekendste forensisch patholoog, Frank van de Goot?
Tijdens zijn openbare gastles op 22 oktober, leerden alumni, docenten, partners, ‘Frank-fans’ en andere betrokkenen van de IMC Weekendschool, alles wat ze altijd wilden weten over ‘lijken snijden’, maar nooit durfden te vragen. ‘U maakt zo’n opgeruimde indruk, hoe verwerkt u al dat leed?’
Bij wijze van warming up stelt moderator Ludo Keizer voor om eerst even te gaan ‘speed daten’ met een onbekende buurman of -vrouw in de collegezaal van het AMC in Amsterdam Zuidoost, door middel van het uitwisselen van elkaars naam en lievelingsgerecht. Het ijs is gebroken, en de toon is gezet: gastdocent Frank van de Goot zal ons in sneltreinvaart bijpraten over zijn fascinerende vakgebied,de forensische pathologie.
Beschrijven wat je ziet
Kort samengevat: Een forensisch patholoog onderzoekt in opdracht van een Officier van Justitie overledenen waarvan de arts geen ‘verklaring van natuurlijk overlijden’ kan afgeven. De waarnemingen van de patholoog, door middel van obductie en laboratoriumonderzoek, kunnen vervolgens worden meegenomen in een rechtszaak. Maar: die waarneming moet altijd met grootst mogelijke terughoudendheid worden geformuleerd, benadrukt Van de Goot. ‘Beschrijf wat je ziet, niet wat je denkt!’
De gastdocent verduidelijkt deze stelregel aan de hand van praktijkvoorbeelden op het projectiescherm die soms best een sterke maag vergen. Maar het gaat Van de Goot niet om die vleeswond of die onsmakelijke voetschimmel (‘typisch voorbeeld van hoge concentratie arsenicum in het drinkwater’), alles draait om perceptie: ‘Wat zien we hier? Een bijtwond?’ Het publiek knikt instemmend. ‘Waarom geen klap met een spaghettispatel?’, corrigeert de patholoog. ‘De forensische benadering is: het zou kunnen, maar je weet het nooit zeker.’
Opgeruimde indruk
Van de Goot strooit op onderhoudende en vaak humorvolle wijze met anekdotes uit zijn toch ogenschijnlijk macabere vakgebied. ‘U maakt zo’n opgeruimde indruk, hoe verwerkt u al dat leed?’, wil een toehoorder weten. ‘Asperger hebben heeft zo z’n voordelen’, grapt Frank. Maar dan serieus: ‘emotie is een slechte raadgever, die onze waarneming in de weg staat. Emotie moet je kunnen uitschakelijken. Dat kost mij geen moeite, ik benader mijn werk heel technisch.’
Emotieloos is onze gastdocent verder allerminst. Juist door zijn energieke bevlogenheid is Van der Goot in de afgelopen jaren uitgegroeid tot een veelgevraagde mediapersoonlijkheid en een spreekbuis van zijn vakgebied. Hij moet wel, zegt hij, want de forensisch patholoog is in Nederland een beetje een ‘uitstervend ras’, omdat er geen opleiding voor bestaat. ‘Ah, dus u bent een soort monopolist, dan kun je dus heel veel geld voor je werk vragen,’ meent een alumnus op de achterste rij. Maar Van de Goot legt uit dat geld geen enkele rol speelt: ‘Ik houd van dit vak omdat ik een natuurkundemens ben, ik houd van logica en mechanica, en vooral bewijzen dat niets ‘onmogelijk’ is.’
Identificeren
Dat laatste motto sluit naadloos aan op de uitgangspunten van de IMC Weekendschool, waar Van de Goot al meer dan tien jaar geneeskunde doceert voor de vestiging in Amsterdam Noord. Alumnus Duncan Beckers vertelt hoezeer de Weekendschool voor hem het verschil heeft gemaakt, en roemt daarbij in het bijzonder Frank’s lessen. ‘En hij is echt betrokken en maakte zelfs tijd vrij om spelfouten uit mijn Powerpoint-presentatie te halen, die ik gebruikte bij mijn spreekbeurt over pathologie op school.’
Van de Goot vormt bovendien het beste bewijs dat maatschappelijk gezien alles mogelijk is. Zelf zat hij op de LTS toen hij besloot om patholoog te worden, ook al moest hij er nog 23 jaar voor in de schoolbanken zitten. Daar kunnen leerlingen zich goed mee identificeren. En anders wellicht met zijn jeugdige voorkomen. ‘Waarom die grijze streep in je haar?’, vraagt een jongen in de zaal uitdagend. ‘Dat is mijn handelsmerk én een manier om de 900 symptomen van ouderdom te maskeren,’ lacht Frank. ‘En is die grijze streep dan echt of ook geverfd?’, wilde moderator Ludo Keizer nog weten. Het zou kunnen, maar zeker weten deden we het niet.
Kies je eigen weg
IMC Weekendschool en IMC Alumni organiseerden deze openbare gastles voor het derde achtereenvolgende jaar om aan alle geïnteresseerden te laten zien hoe leuk gastcolleges kunnen zijn, maar ook om het belang van de gastdocent voor het weekendschoolonderwijs nog eens te onderstrepen. ‘Dat zijn er zo’n 2000 per jaar,’ rekent directeur en oprichter Heleen Terwijn ons voor. ‘En wij maken er een kunst van de meest gemotiveerde gastdocenten te strikken. Bovendien verpersoonlijkt Frank een kernwaarde van de Weekendschool: kies je eigen weg. Laat je niks wijs maken.’
Alle reden om hem te onderscheiden met de (felbegeerde) titel ‘eregastdocent’, waarvoor hij een oorkonde in ontvangst mocht nemen uit handen van directielid Marion Weijman. Met Frank’s beeldmateriaal van een levercirrose nog vers op het netvlies konden alle aanwezigen zich na afloop op een sfeervolle borrel in de ontvangsthal verheugen. Die smaakte er niet minder om.
Kijk de gastles van Frank van de Goot hier terug.
