Leerlingen kijken mee met Covid-vaccinteam

Het is een wereld die opengaat met een bijzonder webinar voor leerlingen van IMC Weekendschool. Ruim 20 klassen van Groningen tot Tilburg krijgen online een kijkje achter de schermen van het covid vaccin team van Janssen uit Nederland en België en mogen op het eind aan ‘de baas’ van de vaccinontwikkeling, Hanneke Schuitemaker, nog enkele vragen stellen.

De klassen lopen vol in Zoom en als de aftelklok op nul staat verschijnt Martijn Wapenaar in beeld. In het dagelijks leven biotechnoloog bij Janssen maar deze zondag de zeer professionele presentator van het webinar. Stuk voor stuk mogen de klassen zich laten horen en dat is niet aan dovemansoren gericht. Oprichter Heleen Terwijn heet iedereen welkom en spreekt vooraf haar dank uit naar onze jarenlange partner Janssen en moederbedrijf Johnson & Johnson voor de unieke kans die onze leerlingen krijgen om deze wereld te ontdekken. Wat volgt is een programma waarin de leerlingen aan de hand van de gastdocenten bijna als vanzelfsprekend wandelen door een wereld van ‘virussen & vaccins, spikes, DNA, bevriezen op -196 graden celsius, grote vriezers, cellen tellen, labelen, testen en nog eens testen, bewaren en vervoeren.

Vragen vooraf

Vooraf hebben de leerlingen al hun vragen op papier ingezonden en op basis daarvan hebben de gastdocenten het gehele proces in drie fases opgeknipt en in drie filmpjes verbeeld. Iedere fase sluit af met een quiz om de kennis van de leerlingen te testen. Het fanatisme in de klassen druipt ervan af.

Kroontje

Gastdocenten Jort en Rinke bijten het spits af en leggen aan de hand van een filmpje uit wat er gebeurt als een nieuw virus zich aandient. ‘In januari van dit jaar werd het DNA van het coronavirus gekraakt en met die informatie konden overal in de wereld mensen aan de slag met de eerste stappen op weg naar het vaccin.’ zo legt Rinke uit. Met behulp van een computerprogramma wordt dan een vaccin ontworpen waarna het richting het lab gaat om het te ontwikkelen. In de quiz blijken de meeste leerlingen goed te hebben opgelet en de vragen over de stad waar het virus voor het eerst de kop opstak (Wuhan) of waaraan het virus de naam corona heeft te danken (de uitsteeksels van het virus lijken van dichtbij op een kroontje) worden snel beantwoord waarbij steeds in beeld komt welke vestiging uit welke stad het snelst heeft geantwoord.

Frietjes maken

Het tweede deel gaat over het maken van het vaccin. En gastdocent Ingrid Vereyken vergelijkt het proces met het maken van frietjes. ‘Kijk, als het ontwerp van het vaccin er is dan krijg ik eigenlijk een aardappel in handen en dan is de opdracht voor mij maak de frietjes iedere keer precies hetzelfde zodat ze altijd smaken als de frietjes van mijn frietzaak om de hoek.’ Daarmee legt ze uit hoe zij moet zorgen dat het recept ontstaat voor die unieke frietjes. Zij moet zorgen dat het vaccin onder andere actief blijft, zuiver is, er altijd goed uitziet (juiste bestanddelen) en goed bewaard kan blijven. Bij de afsluitende quiz blijkt de vraag over hoe het corona vaccin het best kan blijven bewaard voor velen een instinkertje. Want het blijkt dat het bevroren moet worden bewaard en niet gewoon in de koelkast. ‘Dat zouden we wel willen,’ legt Ingrid uit ‘op dit moment hebben we nog niet genoeg gegevens over het vaccin en willen we voorkomen dat het ontwerp van het vaccin uit elkaar valt. Dan is bevriezen de beste optie.’

Malaria, pokken en BMR

De derde en laatste fase is de testfase. Laboratorium-manager Astrid, laboratorium-analist Canan, projectleider immunologie, leggen uit dat op dit moment de ontwikkeling van het vaccin in die fase zit. In de film lopen de leerlingen als het ware mee met het proces en zien ze ingewikkelde apparaten in bedrijf, een team van mensen dat talloze flesjes van labels voorziet en het proces van onderzoek naar of er een reactie is op het vaccin. In de vragen komen diverse virussen voorbij zoals malaria, pokken (en dus de koe), bof, mazelen en rodehond (BMR-vaccinatie). En dat je bijvoorbeeld wel via de tatoeage techniek een vaccin kunt injecteren maar niet via oordruppelen.

‘De baas over alles’

Tot slot mogen de leerlingen per vestiging één vraag stellen aan Hanneke Schuitemaker die door presentator Martijn wordt aangekondigd als ‘de baas over alles wat jullie in de filmpjes hebben gezien.’ Hanneke is aangenaam verrast door de vragen die in de korte tijd worden gesteld. Op de vraag waarom het corona vaccin in 2 jaar klaar kan zijn en het normaal veel langer duurt zegt ze: ‘We zitten middenin een pandemie en iedereen wil dat er snel een vaccin komt. Dus doen we soms dingen naast elkaar en durven we op basis van de resultaten wat sneller een volgende stap te zetten. Maar het moet allemaal wel kunnen en kloppen, we moeten zorgvuldig blijven werken.’ ‘Wat een goede vraag’, zegt ze als een leerling uit Tilburg vraagt hoe lang een vaccin meegaat. ‘Tja daar komt veel bij kijken. Net als bij alle recepten moeten we tot een houdbaarheidsdatum komen en dat moeten we goed weten. Maar ook de beschermtijd is bepalend. En we streven ernaar om het minstens een jaar te laten werken.’

Zoom-sessie uit

Met een oproep door alumnus Ali Shah om na te denken over hoe jongeren zich beter aan de regels kunnen houden en deze inzendingen naar zijn alumni-connectie zorg te sturen wordt het programma afgesloten en lopen de leerlingen met die koe, het pokkenvirus, de kroontjes van corona en invriezen op -196 graden celsius in hun gedachten de Zoom-sessie uit.