Zelfportretten maken in de Hermitage (H'Art Amsterdam)
In drie groepjes, begeleid door een gastdocent van de Hermitage, verkennen de leerlingen het museum. Ze leren een zelfportret te tekenen te midden van de Rembrandt tentoonstelling.
Een groep Oekraïense leerlingen van 10 tot 16 jaar zit op de houten vloer van de Hermitage (nu H’Art Amsterdam). Elk in opperste staat van concentratie. Ze leren een zelfportret te tekenen te midden van de Rembrandt tentoonstelling. Een tentoonstelling ontstaan nadat de Hermitage in maart 2022 alle banden met Rusland doorsneed en de tentoonstelling ‘Russische avant-garde’ tot nader order sloot. Niet veel later kwamen deze jongeren naar Nederland. Vandaag is de eerste dag van de Zomerschool, een programma speciaal voor nieuwkomerskinderen. Een welkome overbrugging van de zomervakantie die voor veel van deze kinderen een langere periode van verveling betekent.
In drie groepjes, begeleid door een gastdocent van de Hermitage, verkennen de leerlingen het museum. Eén van de moeders is mee als begeleider en als tolk, vooral voor de jongere leerlingen. De oudere leerlingen spreken wat Engels en gaan in gesprek: ‘Ik heb 10 jaar geleden een schilderij van Rembrandt gezien, op vakantie in Amsterdam.’ Een ander reageert op de hoeveelheid zelfportretten: ‘Ook wel een beetje arrogant hoor, om jezelf zoveel te schilderen.’
Hier en daar zijn de leerlingen zichtbaar onder de indruk maar bovenal willen ze zelf tekenen. Zelfportretten, net als Rembrandt, en vreemde objecten uit zijn atelier. Zittend op de vloer, op bankjes, en zelfs lopend komen de potloden niet los van het papier. Wanneer de leerlingen in de hal een tafel met kleurpotloden tegenkomen zijn ze bijna niet meer mee te krijgen.
‘Er zijn geen verkeerde lijnen – geen fouten – dus gum niks uit. Experimenteer, zoals Rembrandt deed.’
Eindelijk is het tijd om naar het atelier te gaan! De verf wordt zelf gemengd met water en pigmenten. Als ervaren kunstenaars beginnen de leerlingen aan hun zelfportretten. Schetsen en schilderen met spiegeltje in de hand. ‘Ik heb één keer eerder geschilderd,’ vertelt een leerling, ‘maar mijn kunstdocent zei dat het slecht was en toen ben ik gestopt.’ De gastdocent benadrukt nog eens hoeveel talent hij ziet, ‘en dat zeg ik echt niet tegen iedereen!’ Het is waar: de portretten worden verbazingwekkend mooi. ‘Bovendien breken alle grote kunstenaars met wat de kunstacademie voorschrijft,’ voegt de gastdocent nog eens toe. ‘We zijn ieder uniek en zo verschillend.’
Aan het einde van les bekijken we de kleurrijke kunstwerken. De leerlingen lachen ook om de vreemde figuren op het papier maar zijn ook trots: ‘Dit is het mooiste wat ik ooit heb gemaakt!’ Wanneer de gastdocent vraagt of ze zullen blijven tekenen en schilderen wordt er druk geknikt.
Deze zomer organiseert IMC Weekendschool op 9 locaties door het hele land een Zomerschool. Het gaat erom dat nieuwkomerskinderen niet stilstaan in hun ontwikkeling en zeker niet op deze cruciale leeftijd. Vooral de zomervakantie is voor deze kinderen een lange periode van verveling en stilstand. Op de Zomerschool bieden wij leerlingen de mogelijkheden tot ontwikkeling op verschillende vlakken. Vanaf 11 juli tot 4 augustus 2022 organiseren we o.a. sport en spel, theaterworkshops, een klassiek concert en een bezoek aan de Parade.
Met grote dank aan de Hermitage en hun fantastische gastdocenten.
Fotografie door Arno Stevens.
